Haddeleme nedir ve çelik profillerde uygulaması

Haddeleme temel olarak metalin şeklini ve boyutunu değiştirmek için çok fazla mekanik kuvvet kullanan bir metal işleme işlemidir. Genellikle bu işlem, metallerin, metale yüksek basınç kuvvetleri uygulayan ve şeklinin değişmesine neden olan bir dizi silindirden geçirilmesini içerir. Başka bir deyişle haddelemenin anlamı, metallerin haddehaneye girilerek şekli veya boyutunda değişiklik yapılmasıdır. Haddeleme makinesi olarak da bilinen haddehane, zıt yönlerde dönen ve metallerin preslenmesine neden olan iki veya daha fazla silindirden oluşur. Bu basınç metalin boyutunu ve şeklini değiştirerek onu istediğiniz şekle sokar. Bu süreçte metal; inşaat, otomotiv, havacılık, imalat ve altyapı gibi endüstrilerde kullanılan sac, levha, çubuk, boru veya çeşitli yapısal kesitlere dönüştürülebilmektedir.

Haddelemenin tarihi binlerce yıl önceki eski uygarlıklara kadar uzanıyor. O zamanlar metaller ısıtılıyor, daha sonra darbe ve basınçla çapı istenilen hale getiriliyordu. Aslında ilk defa yapılan haddeleme tekniğiydi. Bu, MÖ 3. yüzyılda su değirmeni icat edilene kadar zorlukla ve sık sık darbelerle yapılıyordu. Bu değirmenler büyük taşları döndürerek metale baskı yapıyor ve metalin çapını küçülterek uzunluğunun artmasına neden oluyordu. Zaman geçtikçe bu değirmenler önemli gelişmeler kaydetti ve metal ürünlerin üretiminde geniş bir uygulama alanı buldu. Ta ki sanayi devrimi gerçekleşene ve James Watt tarafından buhar motorları icat edilene kadar. Bu buluş, daha büyük haddeleme makinelerinin yapımına ve su değirmenlerinin kullanılmasına yol açtı.

Zaman geçtikçe demir ve çelik alanında haddeleme sürecini de iyileştiren harika keşifler ve gelişmeler yaşandı. Bu gelişmeler günümüzde haddeleme makinelerinin otomatik ve otomatik olarak yuvarlanma noktasına ulaştı. Bu, çeşitli endüstrilerin ihtiyaçlarını karşılamak için hassas boyutlarda ve yüksek kalitede geniş bir yelpazede çelik ürünlerinin üretilmesine yol açmıştır. Sonuç olarak, çelik haddelemenin tarihi yüzyıllara yayılmıştır ve önemli teknolojik gelişmelere tanık olmuştur. Elle dövme ile başlayan bu yol, su değirmenleri ve buhar motorlu haddeleme makinelerinden geçerek modern otomatik sistemlere ulaşmıştır.

Haddeleme makinesi, külçeleri levhalara dönüştürmek için kullanılan mekanik bir cihazdır. Bundan sonra bu cihaz, tabakanın uzunluğunu, genişliğini ve çapını değiştirmek için kullanılabilir. Elbette makaraların birbirine göre açısı değiştirilerek çelik profillerin bükülmesi için de kullanılabilir. Bu cihazın uygulaması genellikle metal işleme, inşaat ve üretim gibi çeşitli endüstrilerdedir. Haddeleme makinesinin genel çalışması, metali zıt yönlerde dönen iki veya daha fazla silindirden geçirmektir. Metalin çapından daha az mesafeye sahip olan silindirler metali bastırarak uzunluğunu, genişliğini ve çapını değiştirir.

Haddeleme makineleri çeşitli boyutlarda ve konfigürasyonlarda mevcuttur ve gereken karmaşıklık ve doğruluğa bağlı olarak manuel, yarı otomatik veya tam otomatik kontrollere sahiptir. Haddeleme makinelerinin metal işleme operasyonlarında birçok avantajı vardır; bunların en önemlisi yüksek doğruluk ve tekrarlanabilirliktir. Elbette, manuel veya yarı otomatik haddeleme makinelerini kullanmak için, işlevsellik ve güvenlik protokollerine aşina, yetenekli operatörlere ihtiyaç duyulduğunu unutmamalıyız. Çünkü her haddeleme işleminin kendine has süreçleri ve talimatları vardır ve belli bir doğruluk ve hız gerektirir.

Haddeleme, aşağıda tartışacağımız üç açıdan sınıflandırılabilir.
Sıcaklığa göre haddeleme türleri

1. Sıcak haddeleme:

b>Metallerin yeniden kristalleşme sıcaklığından daha yüksek bir sıcaklığa kadar ısıtılıp, hadde merdanelerinden geçirilmesine sıcak haddeleme denir. Yeniden kristalleşme sıcaklığı, deforme olmuş metal taneciklerinin yeni taneciklere dönüştüğü sıcaklıktır ve bu konum, metalin haddeleme sırasında şekillendirilmesini kolaylaştırır. Esnekliğinin yanı sıra deformasyona karşı direncini azaltmak için genellikle bu sıcaklığın üzerinde sıcak haddeleme yapılır. Bu sıcaklık farklı metaller ve alaşımlar için farklıdır. Örneğin çelik için 1100 ile 1300 derece arasında ve alüminyum için 300 ile 600 santigrat derece arasında. Metal bu sıcaklığa ulaştığında silindirlerden geçmeye hazır hale gelir. Metal merdanelerden geçerken üzerine belli bir basınç uygulanarak kalınlığı azaltılır ve istenilen şekli alır. Bu haddeleme, inşaat da dahil olmak üzere çeşitli endüstrilerde kullanılan levha ve profillerin üretilmesinde kullanılır.

2. Soğuk haddeleme: Sıcak haddelemeden sonra metali oda sıcaklığına ulaşana kadar kendi haline bırakıyoruz. Daha sonra metalin yüzeyinde oluşan uzantıları ve pulları gidermek için asitle yıkıyoruz. Artık metal parçamız soğuk haddelemeye hazır hale gelir ve makineye girer. Asitle yıkanmış metal, metalin kalınlığından daha az mesafeye sahip iki silindirden geçer. Bu, parçanın kalınlığını azaltmak ve uzunluğunu artırmak için olur. Oluşturulan ürünün güzel görünüm, doğru tolerans, kolay nakliye ve yüksek tolerans ve dayanıklılık gibi avantajları bulunmaktadır. Bu haddeleme levhalar, şeritler, folyolar ve hassas parçalar üretmek için kullanılır.