pamukçuk
Şap hastalığı (FMD), maymunlar arasında ekonomik önemi yüksek olan viral bir hastalıktır. Bu hastalığa Aphthovirus cinsinin ve Picornaviridae familyasının FMD virüsü neden olur. Bu hastalığın özellikleri ağız çevresinde veya içinde, bacaklarda ve göğüste kabarcıkların oluşması; Ayrıca ateş, topallık, kilo kaybı, gebeliğin son dönemlerinde düşük, süt ineklerinde süt üretiminde azalma ve genç hayvanların miyokardit nedeniyle ölmesi gibi belirtiler de görülmektedir. Hastalığın şiddeti, hayvanın türü ve yaşı, virüs suşu, virüs dozu ve konağın bağışıklık durumu gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Genellikle sığırlarda hastalık koyun ve keçilere göre daha şiddetli seyreder. Bu hastalık oldukça bulaşıcıdır ve birçok Afrika ve Asya ülkesinde mevcuttur. Şap virüsünün kazara yeni ve hassas bir popülasyona bulaşması, hastalığın şiddetli ve ani bir şekilde yayılmasına ve bunun sonucunda da büyük ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Bu nedenle hastalığın daha fazla yayılmasını önlemek için hastalığın doğru ve hızlı teşhisi gereklidir. Genellikle klinik belirtiler gözlemlenerek hastalığın tanısı konulabilir.
Aşılanmamış sürülerde hastalığın görülme sıklığı %100'e ulaşırken, genç hayvanlarda miyokardite bağlı ölüm oranı %20'nin üzerindedir. Çoğu zaman, hastalıktan kurtulan önemli sayıda hayvan Şap virüsünün taşıyıcıları haline gelir. Şu anda hastalığı önlemek için O, A ve Asya 1 serotiplerine karşı inaktif üçlü bir aşı mevcut ancak bu aşının, virüs antijeninin seri üretimi için biyogüvenlik seviyesi 3'e ihtiyaç duyulması ve yalnızca kısa süreli bağışıklık sağlaması gibi sınırlamaları var. .
koyun ve keçi çiçeği
Capripoxvirüsler koyun, keçi veya sığırlarda hastalığa neden olan en önemli hayvan çiçeği virüsleridir. Çiçek hastalığı virüs ailesinin Capripoxvirus cinsi, konakçıya oldukça özgü olan lamba derisi, koyun çiçeği ve keçi çiçeği virüslerini içerir.
Hastalığın bulaşması doğrudan veya dolaylı olarak kontamine ekipman veya salgılarla temas yoluyla gerçekleşir. Böcekler ayrıca hastalığı mekanik olarak da bulaştırabilir.
Çiçek hastalığı kuzu ve keçilerde yetişkinlere göre daha şiddetli seyreder ve hatta bazıları klinik belirtiler ortaya çıkmadan ölebilir. Genel olarak koyun ve keçi çiçeği hastalığının klinik belirtileri kötü huylu veya iyi huylu olabilir. Çoğunlukla genç hayvanlarda ortaya çıkan kötü huylu formu ise ani ölüm, 40-42 santigrat derece ateş, dispeni, göz ve burun akıntıları ve derinin yünü olmayan kısımlarında görülen çiçek hastalığı lezyonlarını içerir. Koyun ve keçi çiçeğinin iyi huylu formu da yalnızca kuyruk altında sıklıkla görülen ve çoğunlukla yetişkinlerde görülen deri lezyonlarını içerir. Bu formda genel ve sistemik bir reaksiyon oluşmaz ve genellikle hayvan 3 ila 4 hafta içinde iyileşir.
Koyun ve özellikle keçi çiçeği orta derecede yaygınlığı ve %50-100'lük kayıplar nedeniyle ekonomi üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Ayrıca yılda süt üretimini %30, doğurganlık oranını da %32 azaltır. Kuzu ve keçilerde yüksek mortalite (%95), kilo kaybı, artan düşük oranı (%3), hasar ve yün kalitesinin kaybı, zatürreye ve sinek ve miyaz enfeksiyonuna duyarlılığın artması. Kayıplar bu 2 hastalıktan kaynaklanmaktadır. Bu 2 hastalık virüslerden kaynaklandığı için spesifik bir tedavisi yoktur ve sürüdeki hastalığı kontrol altına almanın ve önlemenin yolu aşılamadır. Hastalığın sürüye girmesi halinde hızlı teşhis, enfekte hayvanların uzaklaştırılması ve hayvanların hareketlerinin yasaklanmasıyla hastalığın daha fazla yayılması önlenebilir.
